Odsłonięcie szyjek zębowych, będące następstwem procesu obniżania się poziomu dziąsła, może skutkować nadwrażliwością zębów na bodźce mechaniczne, termiczne i chemiczne. Nie należy bagatelizować objawów wywołujących dyskomfort i bezzwłocznie skonsultować stan uzębienia z lekarzem dentystą lub periodontologiem.
Odsłanianie szyjek zębowych – symptomy
Odsłonięte szyjki zębowe są efektem recesji dziąsłowej, czyli przesunięcia brzegu dziąsłowego i odsłonięcia korzenia zęba. Proces ten polega na obniżeniu błony śluzowej dziąseł i przyzębia. Szyjka zębowa jest mocno unerwiona oraz pozbawiona szkliwa, jej obnażenie skutkuje ekspozycją tkanek zęba i zwiększoną wrażliwością na bodźce. Profilaktyka ma za zadanie powstrzymanie tkanek miękkich przed przemieszczaniem się, a leczenie ma na celu rekonstrukcję pokrycia szyjek zębowych.
Zwykle pierwszym symptomem odsłaniania szyjek zębowych jest nadwrażliwość zębów, czyli ból lub dyskomfort tym podczas spożywania zimnych, gorących, kwaśnych lub słodkich posiłków. Nadwrażliwość może dotyczyć także bodźców mechanicznych. Niepokojącym symptomem jest również zauważalne obniżenie się brzegu dziąsła, mające negatywny wpływ na estetykę uzębienia. Innymi objawami są krwawienia, obrzęki dziąseł i nieświeży zapach z ust.
Przyczyny odsłaniania szyjek zębowych
Niewłaściwa technika mycia zębów, szkodliwe indywidualne nawyki, zbyt twarde włosie szczoteczki, nieprawidłowy sposób stykania się ze sobą zębów, ścierające substancje w pastach do zębów i kwasy znajdujące się w pożywieniu, to główni winowajcy, powodujący uszkodzenia tkanek zęba. Najczęstszą przyczyną obnażenia szyjek zębowych u osób młodych, jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej. Osady gromadzące się na powierzchni zębów i bytujące w nich bakterie wywołują stan zapalny, którego następstwem jest obniżenie dziąsła. Negatywne konsekwencje niesie ze sobą nie tylko zaniedbanie higieny jamy ustnej zębów, ale także nieprawidłowa technika. Używanie zbyt dużej siły i stosowanie szczoteczek z twardym włosiem prowadzi do uszkodzeń. Nie należy również uciskać dziąseł szczoteczką elektryczną, a czyszcząc szczoteczką manualną wykonywać okrężnych ruchów. Dziąsła są bardzo wrażliwe na podrażnienia mechaniczne.
Odsłonięcie szyjek zębowych jest również częstym powikłaniem po zabiegach ortodontycznych. Choć może wystąpić także u osób z nieleczoną wadą zgryzu. Zęby, w nieprawidłowych fizjologicznie pozycjach, mają tendencję do obniżania poziomu dziąsła, gdyż są nierównomiernie obciążone i narażone na urazy.
Najpowszechniejszą przyczyną obnażania szyjek zębowych jest jednak starzenie się organizmu. Wraz z wiekiem zmniejsza się biologiczna aktywność tkanek zęba, a ich zdolność do regeneracji zanika.
Sposoby leczenia odsłaniania szyjek zębowych
Wybór metody leczenia uzależniony jest od przyczyny odsłoniętych szyjek zębowych. Pacjent, który zauważył niepokojące objawy, wskazujące na choroby w obrębie jamy ustnej powinien niezwłocznie zgłosić się do lekarza stomatologa lub periodontologa, czyli specjalisty zajmującego się leczeniem błony śluzowej i przyzębia. Pierwszym etapem terapii jest ustalenie jakości higieny jamy ustnej. Jeśli w tym tkwi przyczyna odsłoniętych szyjek zębowych, to postępowanie polega na profesjonalnym oczyszczeniu zębów w gabinecie dentystycznym i poinformowanie pacjenta o konieczności zmiany szkodliwych nawyków.
Modyfikacja niewłaściwych nawyków jest kluczowa w profilaktyce uszkodzeń dziąseł. Podczas szczotkowania należy wykonać ruchy wymiatające, nie okrężne. Pomocne w utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej są irygatory i nici dentystyczne. Warto również stosować płukanki o działaniu przeciwzapalnym.
Jeśli powodem odsłaniania szyjek zębowych jest wada zgryzu, konieczne będzie leczenie ortodontyczne. Znaczne obnażenie szyjek i korzeni może wymagać interwencji chirurgicznej i wiązać się z przeszczepem dziąsła.
Odsłanianie szyjek zębowych – zabiegi
Istotne jest wykonywanie zabiegów higienizacyjnych. Skaling wykonywany przy użyciu ultradźwięków pozwala usunąć kamień nazębny, który jest siedliskiem bakterii i przyczynia się do cofania się dziąseł. Warto również pomyśleć o piaskowaniu, czyli usunięciu nieestetycznych osadów.
Kolejnym zabiegiem jest fluoryzacja, czyli zremineralizowanie szkliwa, mające na celu wzmocnienie go i zabezpieczenie przed próchnicą oraz działaniem kwasów znajdujących się w produktach żywnościowych.
Skuteczną metodą leczenia recesji dziąsła jest przeszczep tkanki łącznej, pobranej z podniebienia. Zabieg ma na celu pokrycie odsłoniętych powierzchni korzenia oraz eliminację nadwrażliwości na czynniki temperaturowe, chemiczne i mechaniczne. Przed zabiegiem pacjent powinien być poinformowany o spodziewanych efektach. Bywa, że pacjent oczekuje całkowitego pokrycia ubytku i znacznej poprawy estetyki. Jednakże podczas zabiegu pokryta zostaje recesja dziąsłowa dotycząca tylko odsłoniętego korzenia, a osiągnięcie pożądanego efektu estetycznego wymaga dalszego, kompleksowego leczenia.
Podsumowanie
Cofanie się dziąseł ma wiele przyczyn, choć niemal zawsze podobne symptomy. Zaniechanie wdrożenia właściwego leczenia może skutkować poważnymi konsekwencjami. Dlatego nie należy lekceważyć pierwszych objawów i trzeba jak najszybciej udać się na konsultację do lekarza stomatologa.