Protezy osiadające są popularnym rozwiązaniem dla osób, które doświadczyły całkowitej lub częściowej utraty zębów. Wprowadzają one znaczącą poprawę w zakresie funkcji żucia i mowy, oraz estetyki. Czym charakteryzują się takie protezy, jakie są ich zalety, wady oraz jak wygląda proces ich wykonania?
Czym charakteryzują się protezy osiadające?
Protezy osiadające dzielą się na częściowe i całkowite. Protezy całkowite stosuje się w przypadku bezzębia, czyli kompletnego braku zębów w szczęce, żuchwie lub obu. Są one zazwyczaj wykonane z akrylu lub częściowo z metalu, co ma wpływ na ich stabilność i komfort użytkowania. Górna proteza całkowita, dzięki rozległości podniebienia, charakteryzuje się lepszą stabilnością. Proteza dolna, mająca kształt podkowy, jest mniej stabilna ze względu na mniejszą powierzchnię przylegania.
Protezy osiadające częściowe stosuje się natomiast, gdy pacjent posiada jeszcze swoje naturalne zęby. Protezy te zaprojektowane są tak, że część opiera się na błonie śluzowej a część na zębach pacjenta. Często zawierają klamry ze stali nierdzewnej, które umożliwiają stabilizację protezy.
Wady i zalety protez osiadających
Protezy osiadające mają szereg zalet, do których należy zaliczyć skuteczne odtwarzanie estetyki uśmiechu oraz poprawę funkcji żucia i mowy. Zastosowanie odpowiednich materiałów sprawia, że są one trwałe i estetycznie dopasowane.
Tymczasem największą wadą protez osiadających jest stopniowy zanik kości, na których się opierają. Zmienia to ich położenie w stosunku do pozostałych zębów, co wymaga regularnych korekt. Protezy częściowe mogą przyspieszać utratę zębów, na których są mocowane klamry. Konieczność wyjmowania ich na noc oraz potrzeba zachowania wysokiej higieny to kolejne aspekty, które mogą być uciążliwe dla niektórych użytkowników.
Protezy osiadające różnią się też od innych rodzajów protez pod wieloma względami. W przeciwieństwie do protez stałych, jak mosty i implanty, protezy osiadające są wyjmowane i nie są bezpośrednio zakotwiczone w kości szczęki. Dzięki temu są rozwiązaniem dostępnym dla szerokiej grupy pacjentów, w tym tych, którzy nie mogą z różnych powodów korzystać z zaawansowanych technologicznie implantów.
Niestety protezy osiadające nie zapewniają takiej stabilności i wygody jak protezy stałe, a ich noszenie może wiązać się z większą koniecznością adaptacji. Protezy ruchome nylonowe, jako alternatywa dla akrylowych, oferują większą elastyczność i komfort, ale również mają swoje ograniczenia, szczególnie w kwestii trwałości.
Proces wykonania i dopasowania protez osiadających
Wykonanie protezy osiadającej to proces wieloetapowy. Rozpoczyna się od konsultacji ze stomatologiem i pobrania wycisków anatomicznych, a następnie przechodzi się przez etapy dostosowania łyżek, rejestrację centralnego zwarcia oraz kontrolę protezy próbnej i właściwej. Regularne wizyty kontrolne u stomatologa mają na celu monitorowanie stanu protezy oraz dokonywanie niezbędnych korekt.
Wybór odpowiedniej protezy osiadającej wymaga fachowej oceny stomatologa. Decyzja o typie protezy zależy od stanu zdrowia jamy ustnej pacjenta, struktury kostnej oraz kondycji pozostałych zębów.
W przypadku wykonywania protez całkowitych, głównym aspektem jest ich dokładne dopasowanie do kształtu szczęki i żuchwy, zapewniające stabilność i komfort użytkowania. Dla protez częściowych istotna jest natomiast interakcja z pozostałymi zębami oraz dokładne dopasowanie klamer i pozostałych elementów mocujących. Proces wyboru idealnie dobranej protezy obejmuje również konsultacje dotyczące oczekiwań estetycznych pacjenta, co ma znaczący wpływ na kształt i kolor zębów.
Pielęgnacja protez osiadających
Odpowiednia pielęgnacja protez osiadających pomaga zachować ich oryginalną funkcjonalność i wygląd. Należy je więc regularnie czyścić specjalnymi preparatami, unikając przy tym produktów, które mogą uszkodzić akryl, metal i pozostałe delikatne powierzchnie. Protezy myje się z użyciem mydła lub płynu do naczyń, w pielęgnacji można wykorzystać szczotkę do rąk lub specjalną szczoteczkę do protez. Codzienne czyszczenie protez zapobiega też gromadzeniu się płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego, a regularne kontrolowanie stanu protez przez dentystę, szczególnie w przypadku konieczności wykonania ewentualnych korekt i podścielań, może zapobiec zmianom w strukturze jamy ustnej.
Równie istotną praktyką jest odpowiednie przechowywanie protez w czasie, gdy nie są używane, na przykład w nocy. Protezy osiadające powinny być przechowywane w specjalnym pojemniku, w suchym pudełku. Zapobiegasz w ten sposób rozwojowi bakterii, wystąpieniu grzybicy i innych problemów.
Należy też okazjonalnie sprawdzać stopień dokładności przylegania protezy, bowiem nawet drobne zmiany w jamie ustnej mogą wpływać na komfort noszenia i jej żywotność.
Odpowiednia pielęgnacja oraz profilaktyczne kontrole gwarantują zachowanie oryginalnej funkcjonalności protez osiadających przez długie lata.